UPŁAWY - CHOROBA CZY NIE
artykuł dr n. med. Katarzyny Skórzewskiej

Upławami nazywa się każdą wydzielinę z dróg rodnych kobiety poza krwią. Niejednokrotnie są one jednak objawem zmian chorobowych.

Prawidłowa wydzielina z dróg rodnych składa się z:

• wydzieliny gruczołów przedsionkowych większych (Bartholina) i mniejszych (Skenego),

• przesięku i złuszczonych komórek ściany pochwy,

• ze śluzu szyjkowego,

• wydzieliny z gruczołów błony śluzowej macicy i jajowodów.

Zależnie od fazy cyklu miesiączkowego, pod wpływem działania hormonów, wydzielina z pochwy zmienia się. Może być wodnista lub gęsta, kremowa. Jej ilość zwiększa się wyraźnie w okresie okołoowulacyjnym i dziennie może wynosić nawet 30 ml (objętość 2 dużych łyżek).

Odczyn prawidłowych upławów jest kwaśny, w wyniku działania pałeczek kwasu mlekowego (Doderleina), co powoduje ich specyficzny zapach, nieco stęchły po rozkładzie. Fizjologiczna wydzielina nie ma nieprzyjemnego zapachu.

Nawet obfite upławy nie zawsze świadczą o stanie chorobowym i nie wymagają leczenia, choć czasem są odczuwane przez kobiety jako nieprzyjemne. Fizjologicznie pochodzą m.in. z przedsionka pochwy, gdy w wyniku ekscytacji płciowej głównie gruczoły przedsionkowe większe (Bartholina) produkują duże ilości śluzu ułatwiające wprowadzenie prącia do pochwy. Również w okresie dojrzewania płciowego w wyniku "burzy hormonalnej" dziewczęta skarżą się na obfitą, białawą wydzielinę z pochwy.

Do wzmożonego wydzielania upławów może także dojść pod wpływem drażnienia mechanicznego pochwy, np. oddziaływania spirali wewnątrzmacicznej czy kapturka naszyjkowego. Powodem mogą też być ciała obce wprowadzone do pochwy w celu masturbacji.

Niejednokrotnie jednak upławy świadczą o stanie chorobowym i są jedną z najczęstszych przyczyn zgłaszania się kobiet do ginekologa.

Występują one przede wszystkim w zakażeniu pochwy i sromu. Powodują uczucie dyskomfortu, pieczenia i świądu. Może im wówczas towarzyszyć nieprzyjemny zapach, bolesne stosunki płciowe, czasem występują stany podgorączkowe i dreszcze. Przyczyną zakażenia są drobnoustroje przenoszone drogą płciową (np. Gardnerella vaginalis, Neisseria gonorrhoeae, Chlamydia trachomatis, Trichomonas vaginalis czy Herpes simplex - wirus opryszczki typ II, płciowy). Innym źródłem upławów może być zakażenie drożdżakami (Candida albicans) lub często spotykane u kobiet w okresie przekwitania zanikowe zapalenie pochwy (spowodowane zaburzeniami hormonalnymi).

Przewlekłe używanie tamponów czy podkładek higienicznych utrudniające odpływ wydzieliny i dostęp powietrza do pochwy może wtórnie spowodować rozwój beztlenowców i wystąpienie Bacterial vaginosis.

W celu wyjaśnienia przyczyny dolegliwości często oprócz wywiadu i oglądania narządów płciowych lekarz decyduje się na badanie mikroskopowe wydzieliny lub jej posiew bakteriologiczny. Czasem może okazać się konieczna biopsja błony śluzowej macicy i USG przezpochwowe narządu rodnego.

Upławy są leczone często przypadkowo, wieloma lekami i nierzadko nieskutecznie. Zastosowanie terapii jest właściwe jedynie po ustaleniu przyczyny i miejsca pochodzenia wydzieliny. Podawanie leków przeciwzapalnych i antybiotyków w przypadku wzmożonej, fizjologicznej lub powstałej pod wpływem stresu wydzieliny może doprowadzić do wyjałowienia pochwy i zaburzenia mechanizmów obronnych, co zagraża rozwojem patologicznej flory bakteryjnej. Z drugiej strony, nie leczone przewlekłe stany zapalne narządu rodnego mogą spowodować zapalenie przydatków czy niepłodność. Dlatego też w przypadku pojawienia się wydzieliny odmiennej od zwykle występującej kobieta powinna zgłosić się do ginekologa.
 

Pamiętając, że lepiej zapobiegać niż leczyć, starajmy się:

• używać bielizny bawełnianej, a nie z tworzyw sztucznych,

• stosować nie uczulające proszki do prania i płukania bielizny,

• nosić przewiewne, niezbyt obcisłe ubrania, w rozmiarze odpowiednim do budowy ciała i tuszy,

• nie używać płynów do higieny intymnej, perfumowanych mydeł i płynów do kąpieli,

• ograniczyć używanie tamponów do sytuacji wyjątkowych (basen, wyjazd),

• stosować prezerwatywy, ufając sobie, a nie partnerowi,

• pamiętać o prawidłowym kierunku podcierania po oddaniu stolca.

Zachowania takie zmniejszą możliwość występowania upławów i poprawią tym samym komfort życia kobiety.

Podczas rzeżączki pojawia się ropna wydzielina z dróg rodnych. Kobieta odczuwa pieczenie w oddawaniu moczu. Zdarza się jednak, że upławy są wtedy słabo nasilone lub nie występują wcale.

Jedną z przyczyn upławów jest również rzęsistkowica wywołana rzęsistkiem pochwowym. Podczas tej choroby są one najczęściej pieniste i mają niemiłą woń.

Źródło: "Żyjmy dłużej" 11 (listopad) 2000

Inne artykuły:
Dojrzewanie - Miesiączka - Rozwój seksualny - Badanie piersi - Rozwój piersi - Nastolatka u ginekologa - Upławy_1 - Upławy_2 - Trądzik

AIDS/HIV; Najważniejsze informacje o HIV i AIDS - Fakty i fikcja - Drogi zakażenia HIV - W jaki sposób można zakazić się HIV? - Przebieg zakażenia HIV - Uszkodzenie układu odpornościowego - Druga strona wakacji zimowych - HIV i AIDS a dzieci - HIV i AIDS a seks - HIV a ciąża- HIV i AIDS a narkotyki - HIV i AIDS a pierwsza pomoc - HIV i AIDS w Twoim miejscu pracy - HIV i AIDS a przekłuwanie uszu i innych części ciała - Testy wykrywają obecność HIV - Punkty Diagnostyczno-Konsultacyjne

Trudne Pytania | Forum